 |
|
|
|
Hatıce - Teşekkür et |
Благодарю |
|
Yıkıldım gönlümün duvarları Sayende aşk bize yasaklandı Nasıl böyle onursuz Nasıl böyle gurursuz |
Разрушились сердца моего стены Из-за любви мы "забанены"/запрещены Какое это недостойное Как так без гордости |
|
Seviyorken duyarsız kalabildin Hani çok sevmiştin bensiz tükenirdin Yüzümde neşemdin neden gittin |
В любви бесчувственным можно ли быть И так много любила, без меня ты выдохнешься На лице моём радость, куда ушла |
|
Nasıl sevdim bilemezsin gururumdan öte Aldandım gözlerine masum sevişlerine Geldimde kaç kere kapandım dizlerine Yalandanda olsa teşekkür et bir kere |
Как люблю, не знаешь, гордость моя покинута Обманула глаз безвинных страстную любовь Приходило сколько раз в ловушку попадало колено Притворством стало, благодарю, один раз |
| YİRMİ ALTINCI DERS | 26-й урок | VINGT-SIXIÈME LEÇON | ||
| Tembel öğrenci | Ленивый ученик | L'élève paresseux | ||
| 1 | Bir orta okul ; | /Одна/ средняя школа. | (1) (2) | Dans une classe de
troisième année de collège, le premier semestre est sur le point de se terminer. |
|
üçüncü sınıfta birinci dönem bitmek üzere. |
Третий класс, первый период/полугодие, заканчивается. |
|||
| 2 | Öğretmen öğrencilerden çok memnun, | Учитель школьниками очень доволен, | (3) (4) | Le professeur est très content des élèves |
| onları sevindirmek istiyor. | их порадовать хочет. | [et] il veut leur faire plaisir. | ||
| 3 | Çocuklar, gelecek hafta tiyatroda tarihi bir oyun var. |
Дети, на следующей
неделе, в театре историческая /одна/ пьеса /имеется/. |
Mes (les) enfants, la
semaine prochaine, il y a une pièce historique au théâtre. |
|
| Görmek isteyen var mı ? | Посмотреть желающий есть ли? | (5) | Y en a-t-il qui veulent [la] voir (voir voulant y a-t-il) ? | |
| 4 |
Evet, Hocam. Konusu ne ? |
Да, учитель мой. О чём она ("тема его что")? |
(3) (6) | Oui, [Madame le]
professeur (Maître-mon). Quel en est le sujet (son sujet quoi) ? |
| 5 | Deli İbrahim. | Сумасшедший Ибрахим. | Ibrahim le Fou. | |
| Geçen ay size bu padişahtan söz ettim, hatırlıyorsunuz. | Прошлым месяцем, я вам о падишахе
рассказывала, припоминаете ли. |
Le mois dernier, je vous
ai parlé de ce sultan,
vous vous en souvenez. |
||
| Sekreterliğe yirmi tane bilet bıraktım. | У секретаря, 20 штук билетов оставила. | (6) | J'ai laissé vingt (unités de) billets au secrétariat. | |
| 6 | Gelmek isteyenler biletleri oradan alacaklar, | Пойти желающие, билеты там возьмите, | Ceux qui veulent venir (venir voulant-les) y (là-bas-de) retireront les billets ; | |
| yarın para getirmeyi unutmayın. | завтра деньги принести не забудьте. | (5) (7) (8) | n'oubliez pas d'apporter de l'argent demain. | |
| 7 |
Oyunu gören öğrenciler bu konuda bir ödev yapıp, |
Пьесу увидевшие ученики, на эту тему "задачу соорудят" (д/з сделают), |
Les élèves qui auront vu
la pièce (la pièce voyant élèves-les) feront un devoir sur ce sujet |
|
| tatilden sonra bana verecekler. | после каникул, мне предоставят. | (5) (7) (9) | et me le remettront après les vacances. | |
| 8 | Arka sıradan bir öğrenci parmak kaldırıyor : | С заднего ряда, один ученик "палец берёт" (руку поднимает): | Au fond de la classe, (arrière rangée-de), un élève lève le doigt : | |
| 9 | — Efendim, ben gelmekten vazgeçtim. | - Госпожа, я от посещения отказываюсь. | (10) | — Madame, moi je renonce à venir (venir-de ai renoncé). |
| Çeviriniz | Переводите | Traduisez | ||
| 1 | Çocukları sevindirmek için, | Детей порадовать чтобы, | Pour faire plaisir aux enfants, | |
| gelecek hafta tiyatroya davet edeceğim. | на следующей неделе, в театр приглашаю ("приглашение делаю"). | je les inviterai au théâtre la semaine prochaine. | ||
| 2 | Bu oyunu görmek isteyenler bana haber verecekler. |
Эту пьесу увидеть/"сделать" желающие, меня пусть предупредят ("мне известие дадут"). |
Ceux qui veulent voir
cette pièce me préviendront (à moi nouvelle donneront). |
|
| 3 | Tiyatroda yeni bir oyun olacak; | В театре, нова /одна/ постановка будет. | Il va y avoir (il sera) une nouvelle pièce au théâtre ; | |
| konusu Deli İbrahim. | Тема - Сумасшедший Ибрагим. | son sujet est Deli İbrahim. | ||
| 4 | Çocuklar, ödevi yapmayı unutmayın. | Дети, домашнее задание делать не забывайте. | Les enfants, n'oubliez pas de faire le devoir. | |
| 5 | Biletlerinizi evde bırakmayın. | Билеты ваши, дома не забывайте. | Ne laissez pas vos billets à la maison. | |
| 6 | Ben, tiyatroya gitmekten vazgeçtim. | Я, от похода в
театр, отказываюсь. ("ходить от") |
Moi, je renonce à aller au théâtre. |
| (1) | Orta okul üçüncü sınıf, c'est-à-dire la troisième année du premier cycle du lycée, ou collège. En ce qui concerne la scolarité en Turquie, reportez-vous à la leçon 17, note 14. |
| (2) | Dönem a le sens général de période et, ici, désigne les deux semestres qui divisent l'année scolaire et qui sont séparés par un intervalle de quinze jours de vacances, en principe en février. |
| (3) | Öğretmen est un mot dérivé de öğrenmek, « apprendre » et signifie « enseignant » ; il s'emploie pour désigner les maîtres d'écoles et les professeurs de collège et lycée. Les enfants du primaire s'adressent à leur maître en lui disant öğretmenim et les élèves appellent leurs professeurs hocam, « mon maître » ; hoca, nous l'avons déjà vu dans la leçon 8, désigne tout d'abord l'autorité religieuse d'un village ou d'un quartier, et puis, par extension, prend le sens de « maître ». |
| (4) | Sevin-mek : aimer quelque chose, se réjouir; sevin-dirmek, « faire se réjouir quelqu'un », c'est-à-dire « faire plaisir ». |
| (5) | Comparez isteyen et isteyenler dans les phrases 3 et 6 : ces deux formes verbales sont employées comme noms, le premier étant indéterminé (y a-t-il des « voulant » voir...) ne porte pas la marque du pluriel ; le second étant déterminé (« ceux qui veulent venir... ») et donc suivi de -ler. Alors que dans la phrase 7, gören est apposé au nom öğrenciler et joue le rôle d'un participe ou d'une relative. |
| (6) | Konu-su : « son sujet ». Après -si, -sı, voici une autre variante du possessif de la troisième personne du singulier. Le sultan Ibrahim le Fou ou Deli İbrahim, qui régna de 1640 à 1648, était à demi fou lorsqu'il monta sur le trône, à 25 ans. Il avait passé toute sa jeunesse, comme nombre de princes ottomans, enfermé dans un appartement attenant au Harem, appelé kafes ou cage, et dans la crainte permanente d'être assassiné. |
| (7) | Al-acak-lar et ver-ecek-ler sont les troisièmes personnes du pluriel du futur. Voir leçon 24 note 6. |
| (8) | Getir-me-y-i unut-maym : « n'oubliez pas d'apporter », littéralement « le fait d'apporter » : getir-me est le nom d'action (forme verbale qui représente l'action d'un verbe et qui se comporte comme un nom) du verbe getir-mek et il est à l'accusatif. En ce qui concerne la forme unutmayın, reportez-vous à la leçon 25 note 9. |
| (9) | Yapıp remplace ici yapacaklar. Voir leçon 16 note 6. |
| (10) | Vazgeçmek, qui se construit avec un nom ou un infinitif à l'ablatif, est au passé et se traduit en français par un présent, comme par exemple : geldi - <«le voilà qui arrive », bu halıyı beğendim - « j'aime ce tapis » [il m'a plu] (leçon 16 note 4). |
| YİRMİ ALTINCI DERS | 26-й урок |
| Uğurlu Ayak | Везучая нога |
| Karagöz ile Hacivat | Из Кара-гёз Хадживат |
|
Karagöz -
"Чёрный глаз" (город "Игр Теней") Hacivat - персонаж "Игр Теней" |
|
| Türk gölge oyunlarının | турецкого Теней Театра |
| unutulmayan sanatçılarıdır. | незабвенный артист. |
| Deve derisinden yapılmış figürler | Из верблюда кожи сделанные фигуры |
| beyaz perdenin arkasında | белой занавеской за/позади |
| ışıkta hareketlendirilirler, | на свету двигаются. |
| aktörler ise bu hareketleri | Актёры же, эти движения |
| diyalogla canlandırırlar. | диалогами оживляют. |
| İşte bu diyaloglardan birisi: | Вот один из этих диалогов ("этих диалогов между некий/один"): |
| Hacivat bir haftalığına | Хадживат, на одной неделе, |
| Kestane köyüne gitmiş. | в село Кестане пошёл. |
| Orada altı gün kaldıktan sonra | Там, "шесть дней оставаясь после" (пробыв там 6 дней), |
| tekrar Bursa'ya dönmüştü. | опять в Бурса вернулся. |
| Şehre geldiğinin ilk akşamı | В город придя, первый вечер |
| Karagözle mahalle kahvesinde buluştular. | с Карагёз в районе кафе собрались/встретились. |
| Arkadaşları ile sohbet ettikleri sırada, | С друзьями разговор ведя /в то время как/, |
| Karagöz Hacivat'a | Карагёз Хадживата |
| Kestane köyünde yaşadığı | в деревне Кестане проживание, |
| altı günü nasıl geçirdiğini sordu. | шесть дней как провёл, спросил. |
| Cevap veren Hacivat: | Ответил Хадживат: |
| - Köye vardığım ilk gün | В деревне был, первый день, |
| büyük bir kasırga çıktı. | большой /один/ ураган был/произошёл. |
| O gün bütün kestanelerin | В тот день, все каштаны, |
| dallarının kırıldığını gördüm. | ветки поломанные видел. |
| İkinci günü yangın çıktı. | На второй день, пожар был. |
| Yangın sırasında sekiz evin yandığına | Во время пожара, 8 домов горели, |
| şahit oldum. | свидетелем я был. |
| Üçüncü gün bir düğün vardı. | На 3-й день, свадьба была. |
| Düğün evine | Женитьбы дом |
| fazla davetli alındığından, | слишком много приглашённых "принял", |
| evin üst katı çöktü. | дома верхний этаж обрушился. |
| Dördüncü gün bir köylü | На третий день, один мужик |
| çıldırdığından karısını | с ума сойдя, жену |
| ve çocuklarını boğdu. | и детей задушил. |
|
Beşinci gün köyün yakınından
geçen derede |
На пятый день, около
деревни, в протекающем ручье |
| bir kadın çamaşır yıkarken | женщина бельё стирала |
| sel geldi, | сель/поток "прибыл". |
| komşusu onu kurtarmaya çalıştığı halde, | Соседи, её спасти пытались хотя, |
| kadını sel aldı. | женщину сель/поток унёс/"забрал". |
| Altıncı günü kuduz bir köpek | На шестой день, бешеный один пёс |
| beş kişiyi ısırdığından, | пять человек покусав, |
| onlar hastaneye kaldırıldılar. | их в госпиталь забрали. |
| Karagözüm! | Карагёз! |
| Benim bu başıma gelenlere | Моё это пережитое |
| ne dersiniz? | что скажешь? |
| Karagöz: | Карагёз: |
| - Aman Hacivatım, | Милый Хадживат, |
| iyi ki bir haftayı tamamlamamışsınız, | хорошо ведь неделю не завершил ты, (там в деревне) |
| yoksa Kestane köyünü | иначе, деревню Кестане |
|
bir uğurlu ayağınızla mahvederdiniz, der. |
одна счастье приносящая нога
твоя уничтожила бы, сказал. |
| Nurullah Tilgen "Karagöz'den" |